مرغ سحــــــر

محمود دولت‌آبادی


ماندگاری یلدا رازی دارد که می‌تواند به همه جشن‌ها، عیدها و مراسم سنتی تعمیمش داد. آن راز ساده به ما می‌گوید که هر آنچه قابل تطبیق با زندگی روزمره مردم باشد، جاودان می‌ماند. مردم هر جا که بتوانند به مناسبتی کنار هم گرد بیایند، آن را گرامی و زنده نگه می‌دارند. مردم شب یلدا، طولانی‌ترین شب سال را به بهانه تغییر فصل و آمدن زمستان جشن می‌گیرند و راز ماندگاری آن را شاید بتوان در این دانست که مردم هنوز امکان گردهم آمدن را دارند و این بهانه‌ها را غنیمت می‌شمارند. آنچه مثلا جشن مهرگان که عید برداشت حاصل کار و زحمت کشاورزان بوده را به دست فراموشی سپرده، تحولات معیشت، کار و کشاورزی در گذر تاریخ این ملت است. سالیان سال جنگ و غارت، گرسنگی و کشاورزی بی‌حاصل، مهرگان را از خاطره جمعی مردم پاک کرد. نوروز و یلدا در این میان زنده ماندند، شاید بهتر باشد بگوییم مردم آن را زنده نگه داشته‌اند. جشنی که در هماهنگی با زیست و معاش مردم باشد، توجه آنها را به خود جلب خواهد کرد. همین توجه همیشگی مردم و ریشه‌های تاریخی و اقتصادی است که می‌تواند این مناسبت‌ها را زنده نگه دارد.